การเป็นร้อนในเป็นสิ่งที่สร้างความลำบากให้กับการใช้ชีวิต ผ่านบาดแผลเล็กๆ ในปากที่สร้างความเจ็บปวด จนต้องพยายามหลีกเลี่ยงที่จะทำ พูด หรือ กินสิ่งต่างๆ เพื่อเลี่ยงความเจ็บปวดเหล่านั้น บทความนี้จึงพาทุกคนมาดูกันว่าร้อนในเกิดจากอะไร และ วิธีแก้ร้อนในมีอะไรบ้าง เพื่อที่จะหลีกเลี่ยงสิ่งที่สร้างความรำคาญอย่างปัญหาการเป็นแผลร้อนใน
ร้อนในคืออะไร พร้อมเผยสาเหตุการเป็นร้อนใน
ร้อนใน คือ แผลเล็กๆ ที่เกิดในปาก โดยปกติจะเกิดที่กระพุ้งแก้มหรือเหงือก และในบางครั้งก็สามารถเกิดร้อนในที่ลิ้น ที่ริมฝีปาก หรือ ในคอก็ได้
ซึ่งร้อนในนั้นเกิดจากปัจจัยใดๆ ก็ตามที่ทำให้ร่างกายอ่อนแอลง เช่น
- เป็นร้อนในบ่อยจากการขาดวิตามินที่จำเป็นต่อการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น วิตามินบี 12 วิตามินซี
- มีความเครียดสะสม
- มีเชื้อโรคสะสมในช่องปาก อย่างไวรัสหรือแบคทีเรีย
- สูบบุหรี่ ดื่มกาแฟเป็นเวลานาน
- เผลอกัดปากของตัวเอง
- พักผ่อนไม่เพียงพอ จากการนอนไม่หลับ หรือนอนน้อยเกินไป
- มีอาการป่วยอยู่ก่อนแล้ว
ดังนั้น เมื่อไหร่ก็ตามที่เริ่มเป็นร้อนใน ก็แปลว่าร่างกายกำลังส่งสัญญาณเตือนถึงความผิดปกติที่เกิดขึ้นกับร่างกาย เป็นตัวบ่งชี้ว่าภูมิคุ้มกันเริ่มอ่อนแอ เริ่มนอนไม่พอ กำลังเครียด หรืออาจกำลังมีปัญหาเรื่องเชื้อโรคสะสมในช่องปากและฟัน เป็นต้น ถ้าหากเป็นร้อนในขึ้นมา ก็ควรจะปรับพฤติกรรมใหม่ และกลับมาดูแลร่างกาย รวมถึงดูแลสุขภาพช่องปากให้ดี
นอกจากสาเหตุทางสุขภาพที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคนแล้ว บางคนจะมีเงื่อนไขทางกรรมพันธุ์บางอย่างที่ทำให้เสี่ยงต่อการเป็นร้อนในได้ง่ายกว่าคนอื่น เช่น บางคนมีช่องปากที่เป็นกรดมากกว่า หรือทนกรดได้น้อยกว่าคนอื่น ทำให้เวลาทานอาหารที่เป็นกรดอย่าง สัปปะรด จะเกิดร้อนในได้ง่าย เป็นต้น
เช็กเลย! อาการแบบไหนถึงเรียกว่าเป็นร้อนใน
ไม่ใช่ว่ารอยแผลเล็กๆในปากจะเกิดจากแผลร้อนในไปเสียหมด ซึ่งแผลร้อนในจะมีลักษณะที่แตกต่างจากแผลอย่างอื่น ดังนี้
- แผลมีขนาดเล็ก ไม่ลึก
- สีของแผลเป็นสีเหลืองหรือสีขาว ซึ่งจะมีรอยแดงรอบแผล
- เจ็บเวลาแผลถูกแตะต้อง เช่น เวลาทานข้าว เวลาพูด หรือเวลานอนทับแผล
- อาจจะมีอาการปวดร้าว หรือบวมหากมีอาการหนัก
แผลร้อนในสามารถเกิดที่บริเวณไหนได้บ้าง
อาการแผลร้อนในนั้นสามารถเป็นได้มากกว่าหนึ่งแผลในช่องปากในเวลาเดียวกัน ซึ่งสามารถเกิดได้หลายจุดในปาก เช่น
- ร้อนในที่ลิ้นสามารถเกิดได้หลายจุด เช่น โคนลิ้น ใต้ลิ้น และ ปลายลิ้น
- ร้อนในที่เหงือก
- ร้อนในที่เพดานปาก
- ร้อนในที่กระพุ้งแก้ม
- ร้อนในที่ริมฝีปาก
- ร้อนในในคอ
เป็นร้อนในทำไงดี รักษาแบบเร่งด่วนได้หรือไม่?
โดยปกติแผลเกิดจากร้อนในจะสามารถหายได้ด้วยตัวเองภายในเวลา 1-2 อาทิตย์ ซึ่งเราสามารถใช้วิธีแก้ร้อนในที่เหมาะสมต่างๆ มาช่วยให้แผลหายเร็วขึ้นได้อีก เช่น
- การรับประทานยาหรือการใช้ยาทาแก้อักเสบต่างๆ
- ทำความสะอาดแผลด้วยการบ้วนน้ำเกลือหลังทานอาหาร
- ใช้แปรงสีฟันที่มีหัวนิ่ม เพื่อลดการรบกวนแผล
- เลี่ยงน้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ เพราะจะรบกวนแผลและทำให้เกิดอาการเจ็บมากขึ้น
- หลีกเลี่ยงพฤติกรรมหรือปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ที่จะทำให้เกิดแผลใหม่ หรือจะชะลอแผลให้หายช้าลง อย่างการนอนไม่พอ การกินอาหารแข็ง หรือ เป็นกรดสูง และอื่นๆที่กล่าวไปในสาเหตุของแผลร้อนใน
ป้องกันตัวเองอย่างไรไม่ให้กลับมาเป็นร้อนในอีก
การป้องกันไม่ให้เป็นร้อนในโดยสมบูรณ์นั้น เป็นสิ่งที่เป็นไปไม่ได้ เพราะร้อนในเกิดได้จากปัจจัยหลายอย่างผสมกัน เช่น ความแข็งแรงของร่างกาย สุขภาพจิตและพฤติกรรมการใช้ชีวิต ซึ่งทำให้การควบคุมทุกปัจจัยตลอดเวลาเป็นไปได้ยาก แต่เราสามารถลดความถี่ที่จะเกิดแผลร้อนในขึ้นได้ ผ่านการดูแลรักษาสุขภาพ
รับประทานอาหารที่ดี มีประโยชน์ต่อร่างกาย
การรับประทานอาหารที่ดีมีคุณภาพเป็นหนึ่งในปัจจัยที่สำคัญต่อการป้องกันการเกิดแผลร้อนใน การกินอาหารที่ไม่แข็งหรือผ่านการทอดกรอบเกินไป จะช่วยลดโอกาสการเสียดสีกับผนังปากจนเกิดแผลขึ้นได้ นอกจากนั้น ควรเลี่ยงอาหารที่เป็นกรดสูง อย่างของเผ็ด ของเปรี้ยว เพราะอาหารประเภทดังกล่าวจะทำให้เยื่อบุในปากบางลงจนเกิดบาดแผลได้ง่ายขึ้น สุดท้ายแล้วควรกินยา วิตามิน หรืออาหารเสริมจำพวกวิตามินให้ครบถ้วน จะช่วยให้แผลมีอาการอักเสบได้ยากขึ้น และหายได้เร็วขึ้น
หมั่นแปรงฟันเป็นประจำ
การแปรงฟันเป็นประจำจะช่วยลดการสะสมของแบคทีเรียในปากที่จะทำให้แผลในปากมีการอักเสบได้ยากขึ้น ทำให้การแปรงฟันและใช้น้ำยาบ้วนปากมาทำความสะอาดอย่างสม่ำเสมอเป็นเรื่องสำคัญต่อการป้องกันการเกิดแผลร้อนใน ซึ่งเมื่อทำการแปรงฟันถูกวิธีแล้วนั้น โอกาสการเกิดแผลร้อนในในช่องปากก็จะลดลงอย่างมาก
ดื่มน้ำให้เพียงพอต่อร่างกาย
การดื่มน้ำให้เพียงพอต่อการใช้งานของร่างกายจะช่วยให้ปากไม่แห้งตึงเกินไปจนเกิดบาดแผลที่ริมฝีปาก และการดื่มน้ำที่มากพอต่อการใช้งานของร่างกายจะช่วยเพิ่มภูมิต้านทานที่ดีขึ้น เป็นหนึ่งในวิธีรักษาแผลร้อนในให้หายได้เร็วขึ้น
นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
การนอนน้อยหรือพักผ่อนไม่เพียงพอเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้ระบบภูมิคุ้มกันร่างกายอ่อนแอลง จึงทำให้เกิดอาการร้อนในได้นั่นเอง สำหรับคนที่เป็นแผลร้อนในอยู่แล้ว การนอนไม่พอยังชะลอการฟื้นฟูของบาดแผลและเพิ่มโอกาสการอักเสบเพิ่มขึ้นด้วย
ร้อนในเกิดจากปัจจัยต่างๆ ทั้งการติดเชื้อไวรัสและแบคทีเรีย นอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ เกิดความเครียดสะสม กินน้ำน้อย หรือแม้แต่อาหารที่รับประทาน และสาเหตุอื่นๆ ที่ทำให้เกิดอาการร้อนใน ซึ่งสร้างความลำบากในการใช้ชีวิตเป็นอย่างมาก ดังนั้น หากพบว่าตัวเองมีอาการร้อนในที่ลิ้น หรือตามส่วนต่างๆ ตามช่องปาก ให้หาวิธีแก้ร้อนในโดยทันที ไม่ว่าจะเป็นการรับประทานยา ทายา รวมถึงการดูและรักษาที่เหมาะสมเพื่อลดสาเหตุการเกิดร้อนในและสร้างสุขภาพช่องปากและฟันที่ดี