ถอนฟันเองได้ไหม? อันตรายหรือเปล่า มาดูคำตอบกัน

บางครั้งปัญหาสุขภาพฟันก็จำเป็นต้องรักษาด้วยการถอนฟัน ซึ่งหลายคนอาจจะเกิดความกังวลใจ กลัวเจ็บ พยายามหลีกเลี่ยงการเข้าพบทันตแพทย์ และอาจเกิดข้อสงสัยว่าจะสามารถถอนฟันด้วยตัวเองได้หรือไม่ จะอันตรายหรือเปล่า บทความนี้จะมาช่วยไขข้อสงสัย บอกเหตุผลอย่างละเอียดว่าทำไมไม่ควรถอนฟันเอง พร้อมแนะนำแนวทางการถอนฟันที่ถูกต้อง เพื่อสุขภาพช่องปากและฟันที่ดี

การถอนฟันควรทำเมื่อไหร่ดี

การถอนฟัน เป็นวิธีรักษาที่ทันตแพทย์จะเลือกใช้เป็นวิธีสุดท้าย แต่ถ้าฟันมีปัญหาอย่างรุนแรงจนไม่สามารถใช้วิธีการรักษาแบบอื่น เช่น การอุดฟันหรือครอบฟัน ก็อาจจำเป็นต้องถอนฟันออกเพื่อรักษาอาการ ทันตแพทย์จะแนะนำให้ถอนฟันเมื่อฟันมีลักษณะหรืออาการ ดังต่อไปนี้

• ฟันผุ ถ้าฟันผุอย่างรุนแรงจนลุกลามไปเป็นฟันผุทะลุโพรงประสาทฟันแล้ว จะไม่สามารถรักษาด้วยการอุดฟันได้ ต้องถอนฟันออกเพื่อป้องกันการลุกลามไปยังฟันซี่อื่น
• โรคเหงือก โรคเหงือกในระยะรุนแรงจะทำให้กระดูกรองรับฟันละลายและฟันโยกได้ หากไม่รีบรักษาโรคเหงือกอย่างถูกต้อง ก็มีความจำเป็นที่จะต้องถอนฟันในท้ายที่สุด
• ฟันหัก ถ้าเกิดอุบัติเหตุแล้วส่งผลให้ฟันหัก หรือเหลือพื้นที่เนื้อฟันน้อย ใช้วิธีรักษาด้วยการอุดฟัน การครอบฟัน หรือรักษารากฟันได้ไม่เพียงพอ ก็มีความจำเป็นต้องทำการถอนฟันเพื่อรักษา
• ฟันอยู่ในตำแหน่งที่ไม่สามารถขึ้นได้ หากฟันอยู่ในตำแหน่งที่ถูกฟันซี่อื่น หรือเหงือกขวางไว้ ไม่สามารถโผล่ขึ้นมาได้ ต้องทำการถอนฟันเพื่อป้องกันไม่ให้ฟันซี่นั้นกลายเป็นฟันคุด
• จัดฟัน การถอนฟันในกรณีนี้ เป็นการเตรียมเพื่อให้มีพื้นที่ว่างสำหรับการจัดเรียงตัวใหม่ของฟัน ซึ่งทันตแพทย์จะเป็นผู้วางแผนว่าต้องถอนฟันซี่ไหนบ้าง และขึ้นอยู่กับลักษณะฟันของผู้จัดฟันด้วย

ถอนฟันเองอันตรายจริงหรือไม่

บางคนอาจเคยผ่านประสบการณ์ฟันน้ำนมหลุดออกมาเอง ฟันโยกแล้วใช้มือดึงหลุดออกได้ หรือเห็นว่ามีคนที่ใช้เชือกดึงฟันด้วยตัวเอง จึงอาจสงสัยว่าการถอนฟันด้วยตัวเองอาจจะสามารถทำได้หรือเปล่านะ อันที่จริงแล้ว ไม่แนะนำให้ถอนฟันเองโดยเด็ดขาด เพราะอาจก่อให้เกิดอันตรายได้หากไม่ระมัดระวัง ไม่เพียงเท่านั้น ความสะอาดเป็นเรื่องสำคัญมากในการทำทันตกรรม ซึ่งถ้าหากถอนฟันเอง สภาพแวดล้อมรอบข้างอาจไม่สะอาดหรือไม่ปลอดภัยพอ ก็จะยิ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพฟันอื่นๆ และอาจทำให้ต้องมารักษาฟันระยะยาวในภายหลัง ซึ่งปัญหาสุขภาพฟันอื่นๆ ที่อาจเกิดขึ้นเมื่อถอนฟันด้วยตนเอง มีดังนี้

ฟันเสี่ยงติดเชื้อ

การถอนฟันเองโดยใช้มือ หรือใช้เครื่องมืออื่นๆ ที่ไม่ใช่อุปกรณ์ทางทันตกรรมโดยเฉพาะ จะส่งผลให้ฟันเสี่ยงติดเชื้อได้ง่าย เนื่องจากการใช้มือ หรือเครื่องมืออื่นๆ นั้นไม่สะอาดพอ อาจมีเชื้อโรค หรือเชื้อแบคทีเรียปนเปื้อนเข้าไปในกระแสเลือดผ่านแผลที่เกิดขึ้นหลังจากถอนฟันด้วยตัวเอง ซึ่งจะทำให้มีอาการปวด ติดเชื้อ และอักเสบได้

สุขภาพช่องปากและฟันไม่สะอาด

หากถอนฟันด้วยตัวเอง มีโอกาสที่ฟันนั้นจะหลุดออกมาไม่หมด ยังมีเศษของฟันหลงเหลืออยู่ ซึ่งดูแลได้ยาก อาจไม่สะอาด กลายเป็นจุดสะสมเชื้อโรค นอกจากนั้น เมื่อถอนฟันเองแล้วไม่ได้ใส่ฟันปลอมทดแทน อาจมีเศษอาหารเข้าไปตกค้างบริเวณช่องว่างของฟันที่ถูกถอนไป ส่งผลให้เกิดการสะสมของแบคทีเรีย ทำให้สุขภาพช่องปากและฟันไม่สะอาด กลายเป็นสาเหตุที่ก่อให้เกิดปัญหาอื่นๆ ตามมาได้ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องหินปูน เหงือกอักเสบ โรครำมะนาด เป็นต้น

ฟันล้ม

เมื่อมีการถอนฟันกับทันตแพทย์ ทันตแพทย์จะพิจารณาช่องว่างที่เกิดขึ้นเมื่อถอนฟัน และวินิจฉัยให้ใส่ฟันปลอมทดแทนเพื่อกันฟันล้ม โดยจะมีการวัดขนาดฟันปลอมให้เหมาะสมกับช่องปากของคนไข้แต่ละคน แต่หากเลือกถอนฟันด้วยตนเองแล้ว ก็จะไม่ได้ใส่ฟันปลอมทดแทนในบริเวณที่ถอนไป ปัญหาที่ตามมาคือเมื่อมีช่องว่างระหว่างฟัน ฟันซี่ข้างเคียงก็มักจะเคลื่อนที่เอียงมายังบริเวณที่ว่างอยู่  เกิดเป็นปัญหาฟันล้มตามมา ซึ่งทำให้การเคี้ยวอาหารแย่ลง นอกจากนั้นยังแปรงฟันได้ยาก เศษอาหารสะสมง่าย นำไปสู่ปัญหาความไม่สะอาด

อันตรายจากรากฟันติดค้างในเหงือก

การถอนฟันกับทันตแพทย์ ทันตแพทย์จะทำการถอนออกมาให้หมดทั้งตัวฟันและปลายราก รวมถึงนำหนองที่ปลายรากฟันออกมาด้วย ในขณะที่การพยายามถอนฟันเองอาจทำให้ถอนออกมาได้ไม่ครบ ยังเหลือเศษรากฟันติดค้างอยู่กับเหงือก หรือฟันอาจหักก่อนที่รากฟันจะหลุดถอนออกไปได้ ซึ่งการที่มีรากฟันติดค้างในเหงือกจะส่งผลเสียต่อฟันรอบข้าง อีกทั้งยังสร้างปัญหาแทรกซ้อนให้ต้องตามมารักษาอีกด้วย

เลือดไหลไม่หยุด

สิ่งที่มาพร้อมกับการถอนฟันคือเลือดที่ไหลออกมาด้วย โดยปริมาณของเลือดจะมากหรือน้อยนั้นขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น มีอาการอักเสบรอบฟันหรือเหงือกไหม เป็นคนสูบบุหรี่ มีโรคประจำตัวบางอย่าง หรือใช้ยาบางชนิดหรือไม่ เป็นต้น ทั้งนี้ ทันตแพทย์จะซักถามประวัติเพื่อรับมือและช่วยดูแล จะเห็นได้ว่าการถอนฟันโดยทันตแพทย์จะใช้ยาชาร่วมด้วย ซึ่งนอกจากจะบรรเทาอาการเจ็บแล้ว ยาชายังทำหน้าที่ช่วยให้เส้นเลือดหดตัวและป้องกันไม่ให้เลือดไหลออกมาจากแผลมากเกินไปด้วย กลับกัน ในการถอนฟันเองนั้น หากคนไข้ไม่เข้าใจปัจจัยเสี่ยงของตัวเอง ร่วมกับไม่ใช้ยาชานั้น นับว่าเป็นปัจจัยเสี่ยงที่อันตรายเป็นอย่างมาก เพราะอาจส่งผลให้เลือดไหลไม่ยอมหยุดหลังถอนฟันด้วยตัวเอง เป็นอันตรายถึงชีวิตได้

ถอนฟันกับทันตแพทย์ปลอดภัยกว่า เลือกคลินิกถอนฟันที่ดีเพื่อสุขภาพช่องปากและฟัน

เพื่อเพิ่มความปลอดภัยให้การถอนฟันเป็นไปด้วยดีและมีความราบรื่น จึงควรเลือกหาโรงพยาบาลหรือคลินิกที่ได้มาตรฐาน สะอาด และปลอดภัย โดยพิจารณาจาก

• อุปกรณ์และเครื่องมือทางทันตกรรมที่สะอาด ทันสมัย และมีประสิทธิภาพ
• ทันตแพทย์ผู้มีประสบการณ์
• มีใบอนุญาตให้ประกอบกิจการสถานพยาบาล และขึ้นทะเบียนกับกระทรวงสาธารณสุขอย่างถูกต้อง
• มีบริการทันตกรรมที่หลากหลาย
• ราคาสมเหตุสมผล
• มีรีวิวที่น่าเชื่อถือ

การเลือกสถานที่ทำทันตกรรม ไม่ว่าจะเป็นโรงพยาบาลหรือคลินิก ต้องหาข้อมูลอย่างละเอียดรอบคอบ โดยคำนึงถึงมาตรฐาน ความสะอาด ความทันสมัย และความปลอดภัย เพื่อให้ได้ผลการรักษาที่มีประสิทธิภาพ 

หากใครที่ยังตัดสินใจไม่ได้ว่าจะถอนฟันที่ไหนดี ขอแนะนำคลินิกทันตกรรม PLUS Dental Clinic ที่มีบริการทันตกรรม โดยมีทันตแพทย์ที่มากประสบการณ์ พร้อมให้คำปรึกษาทุกขั้นตอนการรักษา สามารถไว้วางใจได้ว่าจะได้รับการบริการที่ปลอดภัยในราคาที่สมเหตุสมผล 

สำหรับราคาการถอนฟันเริ่มต้นที่ 700 บาท/ซี่ หรือถ้าสนใจบริการทันตกรรมอื่นๆ สามารถสอบถามอัตราค่าบริการกับคลินิกได้โดยตรง

ถาม-ตอบเกี่ยวกับการถอนฟันเอง 

เมื่อเข้าใจภาพรวมของการถอนฟันไปแล้ว มาดูคำถามและคำตอบ พร้อมไขข้อสงสัยเกี่ยวกับการถอนฟันเองอื่นๆ กัน

การถอนฟันเองเป็นสิ่งที่ไม่แนะนำเป็นอย่างยิ่ง เพราะนอกจากจะเกิดความเสี่ยงที่จะทำให้ฟันเสียหายแล้ว การถอนฟันด้วยตัวเองยังอาจทำให้เกิดปัญหาสุขภาพฟันต่างๆ รวมทั้งภาวะแทรกซ้อนหลายอย่างตามมาได้อีก เช่น ติดเชื้อ ฟันล้ม โรคเหงือก ฯลฯ ดังนั้น เพื่อความปลอดภัยของสุขภาพช่องปากและฟัน จึงควรเข้ารับการรักษากับคลินิกทันตกรรมที่ได้มาตรฐาน มีความปลอดภัย โดยมีทันตแพทย์เป็นผู้วินิจฉัยอาการ รักษา ดูแล และให้คำแนะนำในทุกขั้นตอน