รู้ไหมว่าการแปรงฟันเพียงอย่างเดียว อาจจะทำให้เศษอาหารยังคงเหลือติดอยู่ตามซอกฟัน โดยเฉพาะคนจัดฟัน เพราะเศษอาหารจะติดตามซอกฟันได้ง่ายกว่า การใช้ไหมขัดฟันสามารถนำเศษอาหารออกได้ดีกว่าการแปรงฟัน หรือการใช้ไม้จิ้มฟัน ดังนั้นไหมขัดฟันจึงเป็นสิ่งที่จำเป็นมาก และสำคัญพอๆ กับการแปรงฟันเลยทีเดียว
วันนี้ PLUS Dental Clinic จะมาช่วยแนะนำวิธีใช้ไหมขัดฟันที่ถูกต้อง พร้อมทั้งตอบทุกข้อสงสัยเกี่ยวกับการใช้ไหมขัดฟันที่ทุกคนอยากรู้ ไม่ว่าจะเป็นคำถามยอดฮิตอย่างไหมขัดฟันใช้ตอนไหนดี หรือไหมขัดฟันใช้ก่อนหรือหลังแปรงฟัน เพื่อช่วยให้การขจัดเศษอาหารตามซอกฟันเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ และเพื่อสุขภาพช่องปากที่ดี
5 วิธีใช้ไหมขัดฟันที่ช่วยกำจัดเศษอาหารและแบคทีเรียในช่องปากและฟัน
ไหมขัดฟันจะช่วยกำจัดเศษอาหารตามซอกฟันที่การแปรงฟันอาจเข้าไปทำความสะอาดไม่ถึง ได้แก่ซี่ฟันที่ทำความสะอาดได้ลำบาก อย่างฟันกรามซี่ใน หรือฟันเก ซึ่งการใช้ไหมขัดฟันจะช่วยให้ทำความสะอาดบริเวณดังกล่าวได้ดียิ่งขึ้น ช่วยให้มีสุขภาพช่องปากที่ดี และป้องกันไม่ให้เกิดอันตรายกับเหงือกและฟันได้
เมื่อรู้ประโยชน์ของไหมขัดฟันแล้ว มาดูวิธีใช้ไหมขัดฟันตามขั้นตอนง่ายๆ เหล่านี้กันเลย
1. ดึงไหมขัดฟันให้ยาวพอดี
ดึงไหมขัดฟันออกมาให้ยาวประมาณ 12 นิ้ว หรือ 1 ไม้บรรทัด ซึ่งเป็นความยาวที่พอเหมาะ ไม่สั้นเกินไป และไม่ยาวจนเกินไป เพื่อให้สะดวกในการใช้งาน ง่ายต่อการทำความสะอาดเศษอาหารและคราบสกปรกที่ติดอยู่ได้อย่างทั่วถึง
2. ใช้นิ้วพันไหมขัดฟันให้ถูกวิธี
เมื่อได้ความยาวที่พอเหมาะแล้ว ให้พันไหมขัดฟันกับนิ้วกลาง หรือนิ้วที่สะดวกที่สุด และใช้นิ้วโป้งกับนิ้วชี้ของมือทั้งสองข้างจับไหมขัดฟัน ดึงให้ตึงพอดี เพื่อให้จับไหมขัดฟันได้แน่น ไม่หลุดง่ายๆ ระวังอย่าใช้ไหมขัดฟันพันรอบนิ้วน้อยจนเกินไป เพราะจะทำให้การจับไหมขัดฟันไม่แน่นพอ อาจจะหลุดมือตอนเริ่มใช้ไหมขัดฟันได้
3. จับไหมเป็นรูปตัว C และค่อยๆ ขัดทำความสะอาดระหว่างซอกฟัน
ในขั้นตอนนี้ ขอย้ำว่าให้ค่อยๆ ไถไหมลงไปในร่องฟัน เพราะบางคนไถตัวไหมลงแรงเกินไปจนโดนเหงือก อาจจะทำให้บาดเจ็บ และเลือดออกได้ การใช้ไหมขัดฟันที่ดี ควรใช้ด้วยความนุ่มนวล ไม่จำเป็นต้องออกแรงเยอะ
วิธีจับไหมขณะขัดฟันให้โอบรอบฟันเป็นรูปตัว C แนบไปกับฟัน สามารถถูในแนวหน้าหลัง หรือแนวขึ้นลงก็ได้ ตามที่ถนัด ซึ่งไหมขัดฟันจะสามารถทำความสะอาดตามผนังร่องฟันได้ดีขึ้น ไม่แนะนำวางเป็นแนวระนาบตรงและถูไปมา เพราะอาจพลาดจนทำให้เหงือกอักเสบได้
การใช้ไหมขัดฟันหากต้องการทำความสะอาดฟันฝั่งไหน ให้ใช้มือข้างเดียวกับฝั่งนั้นไว้ด้านนอก ยกตัวอย่างเช่น ใช้ไหมขัดฟันฝั่งซ้าย ให้เอามือซ้ายไว้ด้านนอก แล้วใช้ไหมขัดฟันขัดเบาๆ จนครบทุกซี่ และใน 1 ซอกฟันต้องทำความสะอาดผนังฟันทั้ง 2 ซี่ที่อยู่ติดกัน เพื่อความสะดวกรวดเร็ว
ซึ่งการใช้ไหมขัดฟันในการทำความสะอาดฟันนั้น สามารถเริ่มขัดจากฝั่งไหนก่อนก็ได้ จะเริ่มจากฟันบนด้านในซ้าย หรือขวาก่อน หรือฟันล่างก่อนก็ได้ ตามที่สะดวกหรือง่ายต่อการจดจำ
4. ทำความสะอาดส่วนเหงือก
ส่วนเนื้อเหงือกและใต้เหงือกก็เป็นอีกหนึ่งบริเวณที่จำเป็นต้องได้รับการทำความสะอาด เพราะมีการสะสมของแบคทีเรียต่างๆ ซึ่งทำให้เกิดหินปูนได้ง่าย ดังนั้นไหมขัดฟันจึงสำคัญต่อส่วนนี้เป็นอย่างมาก เพราะถ้าปล่อยไว้อาจจะทำให้เกิดโรคแทรกซ้อนได้
เพราะฉะนั้นให้ทำความสะอาดให้ครบทุกส่วน ทั้งส่วนเนื้อเหงือกและส่วนใต้เหงือก ขัดประมาณ 10 ครั้งต่อด้าน เพื่อให้สะอาดมากยิ่งขึ้น ระวังอย่าขัดแรงเกินไป เพราะอาจจะทำให้ไหมขัดฟันบาดเหงือกจนเกิดเป็นแผลขึ้นมาได้
5. ดึงไหมขัดฟันออกเมื่อทำความสะอาดเสร็จเรียบร้อยแล้ว
เมื่อทำความสะอาดซอกฟันเสร็จเรียบร้อยแล้วสามารถเอาไหมขัดฟันออกมาตรงๆ ได้เลย แต่ในกรณีที่ตามร่องฟันเราแน่น หรือมีเศษอาหารหรือวัสดุขนาดใหญ่ติดอยู่ สามารถเอาออกได้ด้วยการรูดออกมาทางด้านหน้าแทนได้ และให้ทิ้งทันทีเมื่อใช้งานเสร็จแล้ว ไม่ควรนำกลับมาใช้ซ้ำ เมื่อเสร็จเรียบร้อยแล้วให้บ้วนน้ำเปล่าทิ้ง ก่อนเข้าสู่ขั้นตอนการแปรงฟันต่อไป
หากใครเพิ่งลองทำตามวิธีใช้ไหมขัดฟันที่แนะนำไปข้างต้นแล้วยังไม่คุ้นชินก็อย่าเพิ่งท้อใจ เพราะถ้าจับไหมขัดฟันได้ไม่ถนัดมือ ก็สามารถเลือกใช้ไหมขัดฟันแบบที่มีด้ามจับได้ โดยจับด้ามให้แน่น และใช้เทคนิคในการขัดเหมือนกับการใช้ไหมขัดฟันแบบธรรมดา หรือใครที่ได้รับบาดเจ็บจากการขัดฟันจนเลือดไหล ก็สามารถขอรับคำแนะนำในการขัดฟันด้วยไหมจากทันตแพทย์ได้เช่นกัน
ทำไมถึงควรใช้ไหมขัดฟัน ใช้ไม้จิ้มฟันแทนได้ไหม?
ในปัจจุบัน ไหมขัดฟันเป็นเส้นใยสังเคราะห์ที่มีความยืดหยุ่น น้ำหนักเบา และทนทาน ทำให้สะดวกในการใข้งานมากยิ่งขึ้น เข้าถึงซอกฟันได้อย่างไม่เป็นอันตราย ซึ่งสามารถช่วยขจัดเศษอาหาร หรือคราบแบคทีเรียที่อยู่ตามซอกฟันได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ซึ่งในความเป็นจริงแล้ว ไม้จิ้มฟันก็สามารถนำเศษอาหารที่ติดตามซอกฟันออกได้ แต่ก็มีผลเสียมากกว่า เพราะด้วยความแข็งและหนาของตัวไม้จิ้มฟัน ซึ่งนอกจากอาจจะทำให้เกิดฟันห่างขึ้นแล้ว ยังเสี่ยงโดนปลายด้ามที่แหลมทิ่มเหงือกอีกด้วย
ดังนั้นการใช้ไหมขัดฟันจะสะดวก ปลอดภัย และรับประกันได้ว่าเศษอาหารจะหลุดออกมาได้มากกว่าการใช้ไม้จิ้มฟัน หรือแปรงสีฟันเพียงอย่างเดียว ซึ่งข้อดีของการใช้ไหมขัดฟันก็มีมากมาย ดังนี้
1. ช่วยให้ฟันสะอาดและไม่เกิดกลิ่นปากไม่พึงประสงค์
หลายครั้งเราอาจสังเกตว่าทำไมแปรงฟันสะอาดแล้วทำไมถึงยังมีกลิ่นปากอยู่อีก จริงๆ แล้วกลิ่นปากของเราไม่ได้มาจากฟัน หรือลิ้น แต่มาจากเศษอาหารที่ติดอยู่ตามซอกฟันของเราต่างหาก ซึ่งการแปรงฟันเพียงอย่างเดียวไม่เพียงพอสำหรับการขจัดเศษอาหาร ดังนั้นการใช้ไหมขัดฟันจะช่วยขจัดคราบต่างๆ อันเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดกลิ่นปาก
2. ป้องกันการเกิดโรคเกี่ยวกับเหงือกและฟัน
การใช้ไหมขัดฟันเป็นประจำอย่างถูกวิธีจะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคที่มาจากการสะสมของเศษอาหารและแบคทีเรียตามซอกเหงือกและฟัน ช่วยป้องกันฟันผุ เหงือกอักเสบ เหงือกบวม หรือโรคอื่นๆ ทั้งยังช่วยลดการเกิดหินปูน ซึ่งเป็นต้นเหตุของการเกิดกลิ่นปากไม่พึงประสงค์ และการสูญเสียฟัน ซึ่งอาจจะนำมาสู่การใส่ฟันปลอมในอนาคตได้อีกด้วย
3. ทำให้สุขภาพปากและฟันแข็งแรง
เมื่อได้รับการดูแลรักษาช่องปากที่ดี สุขภาพช่องปากของเราโดยรวมก็จะดีไปด้วย แม้ว่าการใช้ไหมขัดฟันจะทำให้เศษอาหารและคราบหลุดออกไปแล้ว แต่อย่าพึงชะล่าใจไป เพราะถึงแม้ว่าจะสะอาดแล้ว แต่ก็อาจจะมีส่วนที่เราไม่สามารถตรวจเช็กได้ด้วยตัวเอง จึงควรไปพบทันตแพทย์เพื่อตรวจเช็กสุขภาพช่องปาก สุขภาพฟัน ขูดหินปูน และขัดฟัน เป็นประจำ ทุกๆ 6-12 เดือน
ไหมขัดฟัน ใช้ตอนไหนดี ก่อนหรือหลังแปรงฟัน?
หลายคนอาจสงสัยว่าไหมขัดฟันควรใช้ตอนไหน? ไหมขัดฟันใช้ก่อนหรือหลังแปรงฟัน? ช่วงเวลาที่ดีที่สุดที่ควรใช้ไหมขัดฟันคือ ช่วงเวลากลางคืน หรือ ก่อนเข้านอน เพราะจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการกำจัดคราบแบคทีเรียที่สะสมมาตลอดทั้งวันได้ดีกว่า โดยให้ทำวันละ 1 ครั้ง และแนะนำให้ใช้ไหมขัดฟันก่อนแปรงฟัน เพราะการใช้ไหมขัดฟันจะช่วยนำคราบหรือเศษอาหารออกมาให้ก่อน หลังจากที่นำเศษอาหารและคราบออกหมดแล้ว จึงค่อยใช้แปรงสีฟัน ซึ่งจะทำให้สารฟลูออไรด์จากยาสีฟัน หรือน้ำยาบ้วนปากเข้าไปทำงานตามซอกฟันหรือฟันได้ดีมากขึ้น
จริงไหม ใช้ไหมขัดฟันแล้วทำให้ฟันห่าง?
ไม่จริง การใช้ไหมขัดฟันไม่ทำให้ฟันห่าง เพราะไหมขัดฟันไม่ได้มีความแข็งแรงมากพอที่จะทำให้ฟันเคลื่อนตัวได้ ตัวไหมขัดฟันก็มีขนาดเล็ก จะเข้าไปได้แค่ตามซอกฟัน และการใช้ไหมขัดฟันนั้น ใช้เวลาเพียงไม่นาน จึงไม่ส่งผลอะไรต่อแนวฟัน แต่ถ้าหากเราใช้ไม้จิ้มฟันแทนไหมขัดฟัน จะเสี่ยงทำให้ฟันห่างได้ เพราะไม้จิ้มฟันมีความแข็งแรงมากกว่าไหมขัดฟัน และการใช้โดยไม่ระมัดระวังจะยิ่งทำให้ฟันห่างมากขึ้น
ฟันถือเป็นอวัยวะสำคัญของช่องปากที่ทำหน้าที่หลักในการบดเคี้ยวอาหาร เพราะว่าในทุกๆ วันจะมีเศษอาหารที่มองไม่เห็นติดอยู่ตามซอกฟัน และอาจจะแปรงฟันออกไม่หมด ทำให้เศษอาหารยังคงหลงเหลืออยู่ ซึ่งการใช้ไหมขัดฟันที่เส้นบางแต่มีประโยชน์มหาศาลนี้อย่างถูกวิธี เพียงวันละ 1 ครั้ง ก่อนเข้านอน จะสามารถช่วยกำจัดเศษอาหารหรือคราบแบคทีเรียได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งยังช่วยลดกลิ่นปาก ป้องกันฟันผุ ลดปัญหาเหงือกอักเสบ ซึ่งช่วยให้ฟันของเราได้อยู่คู่กับเราไปนานๆ นั่นเอง
